Mięśnie obręczy kończyny dolnej

Mięśnie obręczy kończyny dolnej stanowią układ mięśni wpływających na mechanikę stawu biodrowego. Występuje tu trzynaście mięśni o różnym przebiegu i miejscach przyczepu. Z tego względu podzielono je na dwie grupy: przednią i tylną.

Grupę przednią tworzy mięsień biodrowo-lędźwiowy (łac. musculus ilio-psoas), który składa się z mięśnia lędźwiowego większego, mniejszego i mięśnia biodrowego.

Do grupy tylnej należą mięśnie: gruszkowaty, pośladkowy wielki, pośladkowy średni, pośladkowy mały, napinacz powięzi szerokiej, zasłaniacz wewnętrzny, bliźniaczy górny i dolny, czworoboczny uda, zasłaniacz zewnętrzny.

Mięsień lędźwiowy większy współtworzy ścianę tylną jamy brzusznej, ponieważ przebiega od bocznej części trzonów kręgów Th12-L4 i wyrostków żebrowych ku dołowi i bocznie do kości udowej kończąc się na krętarzu mniejszym. Podobnie przebiega mięsień lędźwiowy, zaś biodrowy znajduje się w dole biodrowym, ale kończy wraz z lędźwiowym większym. Zadaniem mięśni grupy przedniej jest zginanie uda w stawie biodrowym. Odgrywają również podstawową rolę podczas chodzenia. Unaczynienie: odgałęzienia tętnicy udowej, biodrowej wewnętrznej. Unerwienie: nerw udowy i nerwy splotu lędźwiowego.

Mięsień pośladkowy wielki (łac. musculus gluteus maximus) znajduje się zewnętrznie pod skórą i tkanką tłuszczową pośladka. Przebiega od bocznego brzegu kości krzyżowej i guzicznej, kości biodrowej w kierunku kości udowej, gdzie też posiada swój przyczep końcowy. Podczas stania całkowicie zasłania guz kulszowy, a w pozycji siedzącej odsłania go przesuwając się w bok. Mięsień wpływa na utrzymanie równowagi, prostuje staw biodrowy (działa antagonistycznie do wcześniejszej grupy), odwodzi lub przywodzi oraz odwraca kończynę na zewnątrz. Pośrednio wpływa na staw kolanowy. Pod mięśniem pośladkowym wielkim znajdują się pośladkowy średni i mały. Unaczynienie: tętnica biodrowa wewnętrzna, tętnica udowa. Unerwienie: nerw pośladkowy.

Powierzchownie leżący napinacz powięzi szerokiej znajduje się na bocznej części biodra i uczestniczy w zginaniu uda i wyproście stawu kolanowego oraz pogłębianiu jego zginania. Inne mięśnie uczestniczą w prostowaniu, przywodzeniu i rotacji uda na zewnątrz lub do wewnątrz.

Kanał udowy jest przestrzenią znajdującą się pomiędzy pierścieniem udowym głębokim a pierścieniem udowym powierzchownym. Jego długość to 3-4 cm. Z jednej strony (bocznie) ograniczony jest żyłą udową, od tyłu blaszką głęboką powięzi szerokiej, przodu - blaszką powierzchowną powięzi szerokiej. Przez kanał udowy pod wpływem wzmożonego ciśnienia wewnątrzbrzusznego może nastąpić przedostanie się jelit wraz z otrzewną i wytworzenie przepukliny udowej.

Dorota Kozera
  • A. Bochenek, M. Reicher: Anatomia człowieka, Tom II.
  • J. Sokołowska-Pituchowa: Anatomia człowieka.
  • J. Bullock, J. Boyle, M. B. Wang: Fizjologia, seria NMS.
Ta strona używa plików cookies. więcej informacji.    AKCEPTUJĘ