Kresomózgowie

Kresomózgowie tworzą dwie półkule mózgu oddzielone od siebie szczeliną podłużną mózgu oraz biegnącą poprzecznie szczeliną oddzielającą ją od móżdżku. Powierzchnie półkul pokryte są licznymi bruzdami i zakrętami. Największą z bruzd jest bruzda boczna tzw. bruzda Sylwiusza, która odgranicza płat czołowy i ciemieniowy od skroniowego oraz mniejsza bruzda środkowa (tzw. Rolanda) oddzielająca płat czołowy od ciemieniowego.

Każda z półkul składa się z czterech płatów. Od przodu znajdują się kolejno płaty: czołowe, ciemieniowe, potyliczne, po bokach płaty skroniowe. Każdy z wymienionych płatów odpowiada za określone funkcje. Płat czołowy odpowiada głownie za czynności ruchowe i psychiczne. Uszkodzenie w jego obrębie jest przyczyną niedowładów (osłabienia mięśni), porażenia (niemożność wykonywania ruchu) lub zaburzeń osobowości. Płat ciemieniowy odbiera doznania czuciowe. W przypadku jego uszkodzenia dochodzi do przeciwstronnej niedoczulicy. W płacie potylicznym znajdują się ośrodki wzrokowe. Następstwem uszkodzenia będzie zaburzenie widzenia. W płacie skroniowym zachodzi analiza doznań słuchowych.

W głębi bruzdy bocznej znajduje się część kory tzw. wyspa.

Wewnątrz półkul mózgowych znajdują się komory boczne składające się z części środkowej położonej w płacie ciemieniowym oraz rogów: przedniego znajdującego się w płacie czołowym, tylnego w płacie potylicznym oraz rogu dolnego w płacie skroniowym. Obie komory łączą się otworem międzykomorowym z komorą trzecią.

W obrębie kresomózgowia mieszczą się jądra podstawne, czyli skupienie istoty szarej w obrębie istoty białej półkuli mózgu. Należą do nich: ciało prążkowane, przedmurze i ciało migdałowate. Ciało prążkowe to największe z jąder podstawnych. Składa się z jądra soczewkowatego i ogoniastego, które w części tylnej oddzielone są od siebie niewielkim pasmem istoty białej tworzącej torebkę wewnętrzną, a w przedniej połączone ze sobą. Jądro ogoniaste jest podkowiasto wygiętą strukturą składającą się z głowy, trzonu i ogona. Tworzy ograniczenie dla komory bocznej. Jądro soczewkowate ma wygląd dwuwypukłej soczewki i dzieli się na dwie części: gałkę bladą i skorupę. Jądro ogoniaste i skorupę nazywa się prążkowiem ze względu na podobieństwo budowy wewnętrznej. Przedmurze to skupisko istoty szarej pomiędzy jądrem soczewkowatym a wyspą. Ciało migdałowate położone jest między częścią dolną komory bocznej a biegunem płata skroniowego. Ciało prążkowane jest częścią układu pozapiramidowego, czyli układu regulującego ruchy dowolne i napięcie mięśni poprzecznie prążkowanych. Główną strukturą układu pozapiramidowego jest gałka blada.

Dorota Kozera
  • A. Bochenek, M. Reicher: Anatomia człowieka, Tom IV i V.
  • J. Sokołowska-Pituchowa: Anatomia człowieka.
  • B. K. Gołąb: Anatomia czynnościowa ośrodkowego układu nerwowego.
Ta strona używa plików cookies. więcej informacji.    AKCEPTUJĘ