Prącie

Prącie (łac. penis) jest narządem płciowym zewnętrznym obejmującym cewkę moczową. Prącie położone jest powyżej moszny i kości łonowych. Przeciętna długość prącia to 10-12 cm w stanie spoczynku, podczas wzwodu 15-17 cm.

W budowie zewnętrznej uwagę zwraca nasada, trzon i koniec przedni zwany żołędzią prącia. Nasada i początkowa część trzonu są nieruchome i ukryte pod skórą, łączą się z przeponą moczowo-płciową, kośćmi łonowymi i spojeniem łonowym. Nasada prącia jest silnie przytwierdzona do okostnej dolnych gałęzi kości łonowych i kości kulszowych za pomocą błony białawej obu ciał jamistych oraz więzadło wieszadłowe i procowate prącia. Trzon prącia ma kształt walcowaty, nieco spłaszczony. Żołądź prącia ma kształt wygładzonego stożka, który pokryty jest podwójną warstwą skóry zwaną napletkiem. Na wierzchołku żołędzi znajduje się ujście zewnętrzne cewki moczowej. Przy połączeniu żołędzi z trzonem znajduje się rynienkowate zagłębienie zwane szyjką żołędzi. Na dolnej powierzchni zaś, znajduje się pośrodkowo biegnący fałdzik skórny, wędzidełko, łączący się z napletkiem.

W budowie wewnętrznej zwraca obecność trzech walcowatych struktur połączonych ze sobą tkanką łączną. Dwie z nich, nazwane ciałami jamistymi, znajdują się po górnej stronie prącia, natomiast trzecia to ciało gąbczaste położone pośrodkowo po stronie dolnej.

Ciała jamiste ściśle do siebie przylegają, przedzielone są pojedynczą przegrodą prącia. Biegną od nasady do podstawy żołędzi kończąc się w postaci tępych wierzchołków. U nasady ciała jamiste tworzą odnogi prącia i biegną rozbieżnie do tyłu i boku wzdłuż brzegu gałęzi kości łonowych kończąc się w miejscu połączenia kości kulszowej i łonowej.

Do góry od obu ciał jamistych znajduje się żyła grzbietowa prącia i towarzyszące jej tętnice i nerwy grzbietowe prącia. Powierzchnie boczne ciał jamistych sąsiadują z licznymi dopływami żyły. Natomiast powierzchnia dolna z ciałem gąbczastym prącia. Ciała jamiste odpowiedzialne są za wzwód.

Ciało gąbczaste w stosunku do poprzednich struktur jest dłuższe i cieńsze. W jego przebiegu wyróżnia się właściwie ciało gąbczaste, koniec tylny zakończony opuszką prącia i koniec przedni tworzący żołądź prącia. Opuszka współtworzy nasadę prącia, łączy się z przeponą moczowo-płciową, sięga jeszcze dalej niż odnogi prącia i leży w obrębie miękkich struktur krocza. Od tyłu pokrywa ją również mięsień opuszkowo-gąbczasty odpowiedzialny za wytrysk nasienia. Właściwe ciało gąbczaste jest kształtu walcowatego i leży na powierzchni dolnej prącia.

Cewka moczowa przebiega przez właściwe ciało gąbczaste bardziej przy jego powierzchni górnej. Wszystkie trzy struktury objęte są osłonkami, które utworzone są przez skórę, podskórną warstwę mięśniową, tkankę łączną tworzącą powięź powierzchowną prącia oraz powięź głęboką prącia.

Skóra prącia ma nieco ciemniejsze zabarwienie i jest owłosiona u nasady prącia. Na stronie dolnej trzonu biegnie ciemniejsze pasmo zwane szwem prącia przechodzący w szew moszny i krocza. Napletek utworzony jest przez fałd skórny złożony z blaszki zewnętrznej i wewnętrznej. Podczas wzwodu blaszka wewnętrzna ulega odsłonięciu. Posiada ona gruczoły łojowe biorące udział w tworzeniu mastki.

Unaczynienie tętnicze prącia pochodzi od tętnicy sromowej wewnętrznej, tętnic sromowych zewnętrznych. Krew żylna odpływa żyłą grzbietową prącia leżącą pod powięzią głęboką. Odpływ chłonki odbywa się do węzłów pachwinowych lub węzłów biodrowych wewnętrznych. Prącie jest bogato unerwionym narządem. Unerwienie pochodzi od nerwu sromowego ze splotu krzyżowego oraz regulujących mechanizm wzwodu włókien autonomicznych. Część współczulną tworzą włókna splotu podbrzusznego dolnego, włókna przywspółczulne pochodzą od nerwów krzyżowych. Ośrodek erekcyjny znajduje się w odcinku krzyżowym rdzenia kręgowego.

Wzwód prącia

Wzwód prącia polega na wypełnieniu ciał jamistych prącia krwią tak, aby doszło do napięcia błony białawej i zahamowania odpływu krwi. Od tętnicy sromowej wewnętrznej odchodzą tętnice głębokie prącia, które biegną podłużnie w ciałach jamistych. Tylko nieznaczna ilość krwi dopływa do ciał jamistych z tętnic grzbietowych. Napływająca krew wypełnia jamki, powoduje ucisk na naczynia żylne hamując tym samym odpływ krwi. W przypadku ustania dopływu krwi tętniczej, krew powoli zaczyna odpływać żyłami, a prącie wiotczeje.

Dorota Kozera
  • A. Bochenek, M. Reicher: Anatomia człowieka, Tom II.
  • W. Z. Traczyk, A. Trzebski: Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej i klinicznej.
  • A. Szczeklik: Choroby wewnętrzne, Tom II.
Ta strona używa plików cookies. więcej informacji.    AKCEPTUJĘ