Układ przewodzący serca

Mięsień sercowy, oprócz włókien mięśniowych odpowiedzialnych za skurcz i rozkurcz narządu posiada komórki mięśniowe tworzące układ przewodzący serca. Komórki te mają zdolność samopobudzania się. Wywołują potencjał czynnościowy, który w postaci prądu szerzy się na komórki sąsiednie, które stają się pobudliwe.

W skład układu przewodzącego serca wchodzą: węzeł zatokowo-przedsionkowy (SA), węzeł przedsionkowo-komorowy (AV), pęczek Hisa (pęczek przedsionkowo-komorowy), odnogi pęczka i włókna Purkiniego, czyli końcowa sieć komórek przewodzących. Rozrusznikiem całego układu jest węzeł zatokowy. Znajduje się on w miejscu połączenia zatoki żył głównych z przedsionkiem prawym. Wytwarza rytm o częstości 60-100 / min.

Wygenerowane pobudzenie rozprzestrzenia się na mięsień przedsionkowy i dociera do węzła przedsionkowo-komorowego skąd pobudzenie dociera do mięśnia komór. Węzeł zatokowo-przedsionkowy jest stacją nadrzędną, częstotliwość jego rytmu jest największa i powstaje jako wypadkowa rytmu własnego oraz wpływów układu autonomicznego. Włókna współczulne wywołują przyśpieszenie rytmu, zaś włókna przywspółczulne jego zwolnienie. Wpływ układu współczulnego w prawidłowych warunkach jest nieznaczny.

Węzeł przedsionkowo-komorowy znajduje się na dnie przedsionka prawego w sąsiedztwie komory prawej. Pęczek Hisa biegnie w przegrodzie międzykomorowej po stronie prawej, gdzie w części mięśniowej przegrody dzieli się na odnogę prawą i lewą rozchodzące się podkowiasto. Odnoga prawa pozostaje po prawej stronie przegrody, gdzie dzieli się na liczne rozgałęzienia. Odnoga lewa po przejściu przez przegrodę na stronę lewą dzieli się na gałąź przednią i tylną, a ostatecznie na rozgałęzienia końcowe. Jeżeli węzeł zatokowy ulegnie zniszczeniu, rytm nadaje węzeł przedsionkowo-komorowy, który z kolei może zostać zastąpiony przez pęczek Hisa.

Dorota Kozera
  • A. Bochenek, M. Reicher: Anatomia człowieka, Tom II.
  • J. Sokołowska-Pituchowa: Anatomia człowieka.
  • J. Bullock, J. Boyle, M. B. Wang: Fizjologia, seria NMS.
  • A. Szczeklik: Choroby wewnętrzne, Tom I.
  • J. Tatoń, A. Czech: Diagnostyka internistyczna.
  • V. Kumar, R.S. Cotran, S.L. Robbins : Robbins Basic Pathology.
Ta strona używa plików cookies. więcej informacji.    AKCEPTUJĘ